Хайку...

Дорно дахины яруу найргийн євєрмєц нэг хэлбэр бол японы хайку билээ. Японы хайку 3 мєр 17 vет шvлэг юм. Нэг хайку гол тєлєв 5-7 vгээр бvтэх бєгєєд 8 vгтэй байх нь ховор тохиолдоно. Ер нь япон яруу найрагт шvлгийн бvтэц нь мєрийн жигд хэмнэл бєєєд толгой буюу сvvл холбох шаардлага байдаггvй. Японы шvлгийн бvтэц буюу шvлэглэх ёс, єєрийн уламжлалд тvшиглэж бvvр дундад зууны эхэн vед батжин тогтжээ.Хайку шvлгийг vvсгэн бvтээгч нь японы сонгодог яруу найрагч Басё билээ. Басёгийн уран бvтээлд хайку жинхэнэ бодит хэлбэр, шvлэглэх ёс гуримаа олжээ. Японы яруу найргийн тvvхэнд “Басёгийн сургууль” буюу єєрийн барилыг дагагч олон яруу найрагч тєрєєлсэн энэ хvн 1644-1694 оны хооронд амьдарч байжээ. Басё хайку хэлбэрийн яруу найргийн мэргэжлийн багш байсан бєгєєд японы яруу найрагт хайку хэлбэрийн шvлгийг цэцэглэлтийн дээд шатанд гаргажээ. Тийм учраас Мацуо Басё гэдэг нэр бараг япон яруу найраг гэсэнтэй адил ойлгогдох болж тvvний “Хуучин цєєрєм” гэдэг хайку гарсан цагаасаа эхлэн япон яруу найргийн “vлгэр жишээ шvлэг” болжээ. єєрєєр хэлбэл хайку шvлгийн ойлголтын загвар болсон байна. Монгол Хайкучид сүүлийн үед их олноороо төрж Монголын яруу найрагт бас их хувь нэмэр оруулж байгаа...